‘We delen verse kennis en een bulk aan praktijkervaring’
Gea Kaste is sociaal psychiatrisch verpleegkundige (spv’er) bij GGNet Ouderen in Doetinchem. Daarnaast werkt ze als POH-ggz bij een huisartsenpraktijk en leert ze zorgprofessionals de fijne kneepjes van video-interventie in de ouderenzorg.
“De variatie in mijn functies is ontzettend leuk. Als POH-ggz ondersteun en begeleid ik patiënten van de huisarts bij psychosociale klachten. Ik stel vragen, luister, adviseer en geef soms ook oefeningen mee. En bij complexe problematiek probeer ik ze te motiveren voor een behandeling in de ggz. Die drempel is soms hoog; mooi als ik ze daaroverheen kan helpen.
In de huisartsenpraktijk zie ik vrij veel ouderen, de doelgroep waar ook bij GGNet mijn aandacht naar uit gaat. Een bijzondere doelgroep, vind ik. Het zijn mensen met een heel leven achter de rug, die hun wereld met het klimmen der jaren steeds kleiner zien worden. Die te maken hebben met eenzaamheid. Bij wie fysieke gebreken en psychische klachten de kop op steken of verergeren. En bij wie het dan soms tot een crisis komt.”
Herkenning en verdriet
“Onze patiënten kampen veelal met depressie, bipolariteit, persoonlijkheidsproblematiek, autisme of chronische psychiatrische klachten, zoals psychoses en schizofrenie. Samen met de psychiater houd ik intakes en stel ik behandelplannen op. Daarnaast richt ik me met name op de psychosociale ondersteuning en behandeling van patiënten, een-op-een en in groepsvorm. Zo leid ik een cursus voor ouderen met autisme. Tegenwoordig is dat een bekende diagnose, maar sommige ouderen horen hier pas op hun tachtigste voor het eerst over. Je kunt je voorstellen dat dit behalve herkenning – ‘Aha, vandaar …’ – ook frustratie en verdriet meebrengt. Wat als zij – en hun partner, gezin, toenmalige collega’s – hier eerder van hadden geweten? Ermee hadden leren omgaan? GGNet heeft deze expertise op het gebied van ouderenpsychiatrie.
De samenwerking met het ‘netwerk’ van de patiënt is heel belangrijk voor het slagen van een behandeling. Bij ouderen behoren vaak ook mantelzorgers, buren, thuiszorg, verpleeghuis en bijvoorbeeld dagbesteding daartoe. Wat heeft iemand nodig van mij en van ons? Wat sluit het beste bij hem of haar aan? Gaan we linksom of rechtsom? Dat puzzelen en samen afstemmen vind ik heel interessant.”
Focus op het positieve
“Video Interventie Ouderenzorg (VIO) kan een waardevolle methode zijn bij dat puzzelen. Het is een effectieve manier om inzicht te krijgen in onbegrepen gedrag van oudere patiënten. Een fictief voorbeeld: een oudere patiënt wordt steeds heel boos als een verpleegkundige medicatie wil toedienen. Wat veroorzaakt die boosheid? Door analyse van een aantal video-opnames wordt duidelijk dat de patiënt de communicatie niet meer begrijpt, niet snapt wat de verpleegkundige komt doen. Dit maakt hem angstig, wat hij uit in woede. Weet de professional dit, dan kan hij of zij het eigen handelen hierop beter afstemmen.
Sinds 2009 leid ik zorgverleners op tot VIO-expert, met name verpleegkundigen, verzorgenden en psychologen – de ggz blijft helaas nog achter. Wat me in het bijzonder aanspreekt aan deze methode is de focus op het positieve, op dat wat goed gaat. Dat stimuleert enorm. Kijken naar wat iemand wel kan en van zorgen voor naar zorgen dat…
Kennis uitwisseling
“Na bijna achttien jaar bij GGNet geniet ik nog elke dag van mijn werk. Niet in de laatste plaats door de fijne samenwerking in het team. We hebben veel lol samen, kunnen op elkaar bouwen en leren veel van elkaar. Waar de jongere collega’s verse kennis uit de opleiding inbrengen, heeft de oudere garde een bulk aan praktijkervaring om te delen. Die uitwisseling is leuk, relevant en houdt ons allemaal scherp.”