Als een ramp ons raakt

Ervaringen en lessen van een trauma-expert

Auteur: Berthold Gersons
ISBN 9789463823388
Uitgever: Balans Amsterdam 2024

Samenvatting:

Als een ramp ons raakt is een aangrijpende geschiedenis van rampen die Nederland troffen en onze omgang daarmee. Gersons’ ervaringen bieden inzichten voor zowel de directe als indirecte betrokkenen.

Op een fatale avond in 1992 stortte een vliegtuig op twee flatgebouwen in de Amsterdamse Bijlmermeer. Het was een voor Nederland ongekende ramp, die voor talloze mensen grote gevolgen had en nog altijd heeft. Hoe om te gaan met dat individuele en sociale leed, ook op de lange termijn? Diezelfde moeilijke vragen speelden bij drama’s die volgden, zoals de Martinair-crash bij Faro, de vuurwerkramp in Enschede, de brand in Volendam, het neerschieten van de MH17 en recent de coronapandemie. Bij deze ingrijpende gebeurtenissen werd psychiater en trauma-expert Berthold Gersons gevraagd op te treden als adviseur, behandelaar en onderzoeker. Wat is er nodig om de juiste hulp te bieden, de nasleep van een ramp te begeleiden en het vertrouwen te herstellen? Niet alleen de direct betrokkenen, maar ook hele gemeenschappen kunnen jarenlang getekend raken door rouw, trauma en het gemis aan veiligheid en vertrouwen in de wereld. Het duurt lang voordat ‘de ramp na de ramp’ leidt tot een nieuw evenwicht bij de getroffenen en hun omgeving. Gersons’ ervaringen belichten wat er gebeurt als er iets zeer ingrijpends plaatsvindt en bieden inzichten voor zowel de direct betrokkenen als voor hulpverleners, autoriteiten en politici.

Zijn boek is ontstaan in de afkickkliniek. Hij moest er een dagboek bijhouden, begon tijdens het schrijven verbanden te zien en dingen te begrijpen en kwam op het idee dat hij met wat hij leerde tijdens het schrijven anderen zou kunnen helpen. En zo is het dus gekomen.

Naar aanleiding van dit boek had Marieke Poelman een gesprek met Gersons en schreef daarover in Mezza (18-2-2024). Aanleiding daarvoor was het feit dat Poelman zelf haar beide ouders verloor bij de vliegramp in Tripoli in 2010. Het vliegtuig waarmee zij vanuit Zuid-Afrika terugvlogen naar huis stortte neer naast de landingsbaan. Poelman was toen 22, maar behalve dat zij toen in één klap wees werd, werd ze ook nog onderdeel van een nationale ramp, wat het verlies nóg erger maakte dan het verliezen van haar beide ouders. Toch lukte het haar een manier te vinden om zonder haar ouders verder te leven. Dat zag ook psychiater Gersons gebeuren bij slachtoffers en nabestaanden van rampen die hun troffen. Hij zegt dat er geen goed of fout verwerken is. Verwerken is iets dat nooit helemaal is afgerond, vergeten zal je niet. De gebeurtenis zal van tijd tot tijd weer in je leven terugkomen, maar als het verwerken goed gebeurt, kun je weer verder zonder te vergeten wat er is gebeurd.

Guus Wiegerinck

Bron:
www.Bol.com
Mezza 18 februari 2024