Crisisdienst: de spoedeisende hulp van de psychiatrie

8.30 uur:

Op kantoor bij de crisisdienst.Er zijn twee crisisinterventieteams,Apeldoorn-Zutphen en Achterhoek-Liemers. Tijdens het ochtendoverleg bespreken de collega’s van hetteam Apeldoorn-Zutphen alle meldingen en face-to-face-ontmoetingen van gisteren.

Karin Freriks, Manager Acute Zorg ambulant (en zelf ook actief als crisis-interventor): “Het is best lastig om te definiëren wat precies een crisis is. Belangrijke kenmerken zijn dat crisissen niet-planbaar en ontregelend zijn, een hoge intensiteit hebben en dat soms sprake is van dreigend gevaar. Een belangrijk gegeven is dat de patiënt of de omgeving de situatie ervaart als een crisis.”

8.40 uur:

Sociaal psychiatrisch verpleegkundige (SPV’er) Willie heeft vandaag triagedienst: ze beoordeelt alle telefonische meldingen. Het eerste telefoontje – de telefoon zal vandaag roodgloeiend staan – is van de politie in Apeldoorn. Iemand die zich wilde suïcideren is weggehaald bij het spoor.

Karin: “De huisarts, de politie de verslavingszorg of andere hulpverlenende instanties; iedereen kan ons direct bellen als ze denken dat er iets niet in de haak is. Samenwerking is van onschatbare waarde, zowel intern als extern. Als zaken dreigen te escaleren, moeten de lijntjes kort zijn. We hebben elkaar allemaal nodig om het zorgnet en de veiligheid rondom mensen te verstevigen en maatschappelijke onrust tot een minimum te beperken.”

9.15 uur:

SPV’er Marcel schiet in zijn jas. Samen met arts in opleiding Nancy rijdt hij naar de politie voor een beoordelingsgesprek met de suïcidale patiënt en zijn familie. “We gaan nooit alleen op pad.Twee paar ogen en oren zien meer. En het is ook voor onze eigen veiligheid.”

Karin: “De crisisdienst en crisisstabilisatie vormen een onmisbaar vangnet om verdere escalatie te voorkomen. We richten ons op mensen met psychiatrische of ernstige psychosociale problemen. Wij zijn altijd bereikbaar, zeven dagen per week en 24 uur per dag, en we maken geen onderscheid in leeftijd of type probleem. De crisis is altijd ons uitgangspunt; het is onze hoofdtaak die te beoordelen en te stabiliseren.”

“Samenwerking is van onschatbare waarde, Zowel intern als extern”, Karin Freriks

10.00 uur:

Bij een patiënt met een ernstige angst- en paniekstoornis dreigt de situatie uit de hand te lopen. SPV’er Niek en arts in opleiding Moniek gaan op huisbezoek. Vanwege de ernst van de klachten regelen ze een korte opname om de familie te ontlasten.

Karin: “Onze crisis-interventoren moeten samen met artsen, verpleegkundigen en psychiaters zorgvuldige afwegingen maken. Je moet soms handelen op het scherpst van de snede en de verschillende belangen van de patiënt, de familie en de omgeving tegen elkaar afwegen. Wat goed is voor de patiënt hoeft niet goed te zijn voor de omgeving en omgekeerd.”

12.00 uur:

Marcel en Nancy zijn nog op het politiebureau. In de afgelopen tweeënhalf uur hebben ze alle partijen gehoord en contact gezocht met de hulpverleners van de patiënt, om te bepalen hoe hij het best geholpen kan worden.

Karin: “Acute zorg is vooral gericht op stabiliseren. Als je een gebroken been hebt, krijg je op de spoedeisende hulp gips. Dat is te vergelijken met wat wij doen. Stabiliseren is in feite het begin van herstel. Raakt bijvoorbeeld iemand met een bipolaire stoornis uit balans, dan zorgen wij dat deze patiënt weer tot rust komt. Ons team beoordeelt wat er nodig is: medicijnen, een vervolgafspraak, een deeltijdprogramma of in het uiterste geval een opname. Wij willen mensen weer in hun kracht zetten. Na maximaal twaalf weken verwijzen we de patiënt door naar het reguliere zorgcircuit of zijn de klachten voldoende hersteld en is verdere hulp in de ggz niet nodig.”

13.00 uur:

Op kantoor belt Niek met de huisarts van een oudere mevrouw die gisteravond psychotische klachten kreeg en vernielingen aanbracht in haar appartement. “Is ze gezien door een psycholoog of gedragsdeskundige?”, wil hij weten. Niek doet zijn werk graag. “Je komt overal en krijgt de hele samenleving voor je neus. Het verveelt nooit en ik houd altijd de hoop dat we mensen weer op weg kunnen helpen.”

Karin: “Feit is dat sommige psychiatrische ziektes chronisch zijn. Daar kun je niet van genezen, maar je kunt wel leren hoe je er anders mee omgaat. Wij kunnen daarbij helpen. Want wij geloven, net als al onze collega’s in de ggz, dat je meer bent dan je klachten. Dat besef mag wat mij betreft nog wel wat meer doordringen in de samenleving.”

Dit interview werd gepubliceerd in het GGNet Magazine 2019