Hendrik blogt: ggz, in beweging alstublieft!
“Ik Rennie, ik wandel !”. Een woordgrapje, dat ik ooit verzon na een intensieve periode van lifestyle-verandering. Ooit kauwde ik op meer dan 20 Rennies per dag. Om mijn ongezonde levensstijl zonder maagzuur te kunnen voortzetten was Rennie de remedie. En ongezond was het, hoe ik leefde. Ik had nog een hoge dosering lithium en clomipramine, dronk liters cola (met suiker), had een 2-wekelijks bezoekschema aan de verschillende snackbars in de Achterhoek om geen dagelijkse klant te lijken en bewoog alleen het noodzakelijke. Zoals de Rennie mijn maagzuur verbloemde, verbloemde de psychofarmaca mijn inactieve, vermijdende psychische leefstijl zonder aangaan van uitdagingen en benutten van mijn kwaliteiten. Zoals ik in een eerder blog al beschreef, werkt mijn beloningssysteem niet goed onder invloed van psychofarmaca.
Door meer te gaan bewegen en gezonder te gaan eten, ben ik van de Rennies afgekomen. Ben ik door meer te gaan bewegen en gezonder te leven ook in staat van de psychofarmaca af te komen? Ik denk het wel, sterker nog, ik ben er 3 jaar vanaf geweest en nu weer bezig met afbouwen na mijn dip in 2020. Is het alleen het bewegen, die dit mogelijk maakt? Zeker wel het bewegen in de breedste zin van het woord. Fysiek maar ook mentaal ben ik weer in beweging. Ik daag mezelf uit in werk en opleiding. Ik werk weer intensief aan mijn lichamelijke gezondheid door veel meer te bewegen en op mijn voeding te letten. Ik heb het ultieme, intieme maatje gevonden. Kortgezegd, beweeg ik mij op alle levensgebieden, persoonlijk en in de maatschappij. En ik kan u verzekeren, voor mij kan daar geen pilletje tegenop. De beloning van een pilletje is een vlakke schaal in emoties, gevoel en stemming, waardoor ik me veilig waande voor angst en depressie. De beloning van bewegen in de maatschappij is een oprechte schaal in emoties, gevoel en stemming, die me krachtig genoeg maken om niet angstig te zijn voor het niet om kunnen gaan met de verdrietige en oneerlijke facetten van het leven.
Dit betekent niet dat ik medicatie geen goed middel vind voor een acute depressie. Zonder medicatie was ik hoogstwaarschijnlijk niet uit mijn 2 zware depressies gekomen. Waar ik wel aandacht voor wil scheppen is het klakkeloos doorgaan met medicatie als de depressie over is. Bij een ontsteking ga je ook niet levenslang door met antibiotica slikken. En stel je voor dat je bij een beenbreuk levenslang met gips blijft lopen, omdat je bang bent dat je weer een keer je been breekt. Er zullen mensen zijn die een dusdanige biologische kwetsbaarheid hebben voor depressie dat een onderhoudsdosering nodig is om te blijven functioneren. Maar ik denk echt dat beweging in de breedste zin van het woord het middel is ter voorkoming van depressie. En mocht er door een opstapeling van life-events en rouw een zware depressie ontstaan, dan is tijdelijk gebruik van psychofarmaca altijd een optie.
Er is wel veel meer aandacht voor bewegen en lifestyle ter voorkoming van psychische klachten. Maar ik vind, dat dit binnen de ggz nog te weinig wordt gestimuleerd. Het door de zorgverzekeraars georkestreerd behandelaanbod is nog erg klacht-, medisch- en DSM-gericht. Nieuwe ontwikkelingen, buiten de kaders denken en lifestyle-verbeterende initiatieven worden snel afgescheept als te duur en niet evidence based. Terwijl er zo veel mooie voorbeelden zijn van hoe mensen psychisch opknappen door in beweging te komen. En hoe deze beweging helpt om psychisch en lichamelijk gezond te blijven.
Binnen GGNet zijn er gelukkig erg veel initiatieven om het bewegen en lifestyle op de kaart te zetten. Zo heb ik zelf zo ontzettend veel geleerd over mijzelf in het hele traject van Tournesol. Het letterlijk beklimmen van de berg de Mont Ventoux stond symbool voor de hobbelige route die ik heb bewandeld. Mijn lichamelijke herstel heeft altijd achter mijn psychische herstel aangehobbeld. Onder meer door de invloed van psychofarmaca, zoals ik eerder beschreven heb. Toen ik in 2017 kennis kreeg van Tournesol en hoorde van de plannen dit in 2019 weer te organiseren heb ik de koe bij de horens gevat. Een geweldig traject volgde, waarin ik mijn lichamelijke kracht herontdekte. En hoe geweldig dit ook zijn weerslag heeft op je mentale gezondheid. Heerlijk gevoel met een volledig naturel werkend beloningssysteem in mijn hersens. Mede door deze ervaring en kracht die ik eruit geput heb, ben ik mijn dip in 2020 snel doorgekomen. En ben ik hier ook sterk uitgekomen met ook de overtuiging dat het opnieuw gebruik van psychofarmaca van tijdelijke aard kan zijn. Door het weer oppakken van de gezonde, sportieve levensstijl ben ik uit de psychische mist gekomen.
Laten we in de ggz alstublieft de focus op positieve gezondheid gaan leggen. En niet op het alleen bestrijden en beheersen van klachten en symptomen. Mijn eigen motto is altijd geweest om 16 uur per dag leuke, nuttige en maatschappelijk inclusieve (en sinds tournesol ook gezonde/sportieve) dingen te doen en 8 uur slapen. Dan heb ik geen tijd meer voor mijn psychische klachten. Wellicht kort door de bocht en simpel verwoord, maar in de beperking toont zich de meester (Goethe).
Ik wil graag een oproep doen om positieve verhalen omtrent beweging (lichamelijk en geestelijk) als ‘medicijn’ tegen psychische klachten te verzamelen. Om een gebundelde vuist te maken richting het huidige zorgsysteem. Ja er is sprake van verandering in denken en cultuur binnen de ggz, maar dit mag wat mij betreft in een stroomversnelling komen. Door te focussen op de het gezonde leven geef je de ggz-cliënt zijn/haar gezonde identiteit terug. Dit helpt zo enorm tegen het (zelf)stigma en dicht de maatschappelijke kloof.
Ik begon met “Ik Rennie, ik wandel”. Maar wat betreft de cultuurverandering richting de focus op gezondheid in de ggz mag wat mij betreft wat meer gerend worden. In het huidige wandeltempo dreigt er nog een jonge cliëntgeneratie in de ggz in de chroniciteit te belanden. En beste verzekeraars: De chronische ggz is een stuk duurder dan het faciliteren van gezonde bewegingsalternatieven en maatschappelijke inclusie, aan het begin van psychische klachten.
Hendrik, maart 2022
Wilt u reageren op deze blog? Mail naar: communicatie@ggnet.nl