Verdragen, vertragen en reflecteren

“Bij GGNet werken mensen met hart voor hun patiënten”, vertelt HR-adviseur Sandra Hakvoort. “Het is hard werken in de ggz en vaak gáán mensen maar door. Toch is het goed om ook af en toe een stap terug te doen voor reflectie.” Zo kwam uit de CIIO-audit naar voren dat het voor GGNet belangrijk is om zo nu en dan te vertragen en stil te staan bij de vraag hoe dingen lopen. Bij wat er niet lekker loopt, maar óók bij wat er juist wél goed gaat. Sandra herkent dit in haar eigen werk. “Onze afdeling Mens & Organisatie is er ook zo een die van het één naar het ander rent. Tijdens de gesprekken voor de audit werd me gevraagd wanneer we als afdeling voor het laatst taart met elkaar hadden gegeten omdat we iets moois hadden neergezet. Ik had eerlijk gezegd geen idee, terwijl ik supertrots ben op wat we doen. Het is goed om die trots te delen met collega’s en successen te vieren. Dat geeft verbinding en zorgt ervoor dat je vol energie aan het volgende begint.”

Accepteren

Behalve vertragen en reflecteren, noemde de CIIO ook ‘verdragen’ als een leidend principe waaraan GGNet houvast heeft. Maar verdragen, wat bedoelt CIIO daarmee? “Dit gaat erover dat we dingen soms moeten verdragen, omdat ze zijn zoals ze zijn”, legt Sandra uit. “Wachtlijsten in de ggz zijn lang en de werkdruk is hoog. Dat kunnen we niet zomaar oplossen. Ook al willen we dat nog zo graag, niemand kan toveren. Soms is het wat het is, maar hoe gaan we er met elkaar mee om? Wat kunnen we misschien wél doen om het morgen weer ietsje beter te doen?”

Veerkracht, passie en gedrevenheid

In het rapport van CIIO wordt een aantal parels benoemd. Zo zien de beoordelaars een enorme groei ten opzichte van vier jaar geleden, met name als het gaat om openheid en samenwerking. “Mensen weten elkaar echt te vinden. Bij de mensen die we hebben gesproken, zien en voelen we veerkracht, passie en gedrevenheid. Van die warmte hebben we echt genoten,” aldus het rapport. Ook waren de onderzoekers onder de indruk van de manier waarop bij verschillende onderdelen de processen strak zijn ingeregeld, met voldoende ruimte voor persoonlijke afwegingen. “De ondersteuning vanuit centraal wordt op deze plekken goed benut en zeer gewaardeerd en er is rust en vertrouwen in het samenspel tussen zorgprofessionals en management.”

Nauwe samenwerking

Een goed voorbeeld hiervan is volgens collega HR-adviseur Marieke Brands de manier waarop er tijdens de lange coronaperiode wordt gehandeld en gecommuniceerd. “Er is binnen GGNet in de afgelopen anderhalf jaar gigantisch veel werk verzet en tussen de verschillende bedrijfsonderdelen nauw samengewerkt. Binnen 48 uur stond er een goed werkende COVID-afdeling. Mensen meldden zichzelf aan om daar te werken. De achterblijvers in het team zorgden ervoor dat daar de boel bleef draaien en een centrale planafdeling was verantwoordelijk voor het opvullen van de gaten. Er kwam ook een plan waarbij er afgeschaald zou kunnen worden in de ambulante zorg, met als doel de klinische zorg overeind te houden, mocht dat nodig zijn. Voor de ambulante zorg niet wenselijk, maar de nood was aan de man. Het kon niet anders.”

Dalend verzuim

Volgens Sandra en Marieke is in deze zware periode een enorme verbeterslag gemaakt in de samenwerking binnen GGNet. “Het gevoel van samen de schouders eronder heeft het werkplezier een positieve impuls gegeven”, vindt Sandra. Dat blijkt ook uit de verzuimcijfers die zelfs tijdens deze hectische tijd bleven dalen, terwijl die landelijk binnen de ggz stegen. Marieke: “Sinds 2019 werken wij er al aan om ons verzuim naar beneden te brengen. Die dalende trend – van 5,6 procent in juli 2019 tot 4,4 procent in juli 2021 – hebben we weten vast te houden. Dat komt onder meer door managers die tijdens de coronaperiode echt een stap maakten in het contact met hun team. In 2019 zijn we begonnen om leidinggevenden en HR adviseurs daarin te trainen. Wat kun je van iemand vragen? Wat heeft iemand nodig om gelukkig en vitaal zijn werk te doen? Maar ook: wat is zijn/haar eigen verantwoordelijkheid daarin? Tijdens corona, toen de werkdruk gigantisch was, werd er heel goed een vinger aan de pols gehouden hoe iedereen erbij zat. Dat is fijn, want als het met iemand wat minder gaat, kun je daar meteen op anticiperen. Dit hopen we vast te houden.”

Iedereen bekwaam

In de CIIO-audit werd slechts één kanttekening genoemd: GGNet heeft onvoldoende inzicht op het thema ‘bevoegd en bekwaam’. “Dat gaat over voorbehouden en risicovolle handelingen, bijvoorbeeld injecteren”, legt Sandra uit. “Iemand is bijvoorbeeld bevoegd als verpleegkundige en heeft zelf de verantwoordelijkheid om die bekwaamheid op peil te houden. Maar als instelling heeft GGNet ook een verantwoordelijkheid. GGNet moet er beter zicht op hebben dat iedereen voldoende bekwaam is. Zo is er een opfriscursus injecteren voor BIG-geregistreerde professionals.”

Niet achteroverleunen

De openheid en samenwerking die uit de audit naar voren kwam, het verzuimcijfer dat blijft dalen, het wijst allemaal op vitaliteit. Dat is een belangrijk thema binnen GGNet. De kwaliteitsaudit draagt daaraan bij, vindt Marieke: “Het helpt ons om te kijken waar we staan als organisatie. In het beleidsplan staat wat GGNet doet, maar doen we dat ook écht? Het is super dat we in de audit zo goed worden beoordeeld, maar dat betekent niet dat we achteroverleunen totdat er over drie jaar weer eentje wordt gehouden.” Marieke is betrokken bij een plan dat de vitaliteit binnen GGNet verder moet bevorderen. “Bij vitaliteit denken mensen vaak aan sportschoolabonnementen, stoppen met roken of een aantrekkelijk fietsplan. Het is veel meer dan dat. Vitaliteit moet onderdeel zijn van de managementstijl en van teamontwikkeling, van hoe we omgaan met elkaar.”

Het vitale gesprek

Wat heeft een individuele medewerker of een team nodig om zich vitaal te voelen? Marieke: “Dat kan persoonlijke ontwikkeling zijn, maar het kan ook gaan over het managen van de caseload, balans in werk en privé of mentale gezondheid. Dat ‘vitale gesprek’ moet worden gevoerd tussen leidinggevende en medewerker én binnen teams. Hoe vitaal zijn we en wat is er eventueel nodig om dit te bevorderen? Veiligheid is een belangrijk onderwerp binnen de ggz. Voelt iedereen in een team zich veilig genoeg? Tot slot hebben we als werkgever aandacht voor een vitale werkomgeving. Dat kan gaan over hoog-laagbureau’s, zodat een werkplek goed is ingericht, maar ook over de manier van overleggen. Lekt daar energie in weg? Wat kan er dan anders? Zo werken we binnen GGNet op alle niveaus aan vitaliteit. Dat moet ook. Als je zelf vitaal je werk doet, in een werkomgeving die energie geeft, komt dat de zorg voor onze patiënten ook ten goede.”

Lees hier reacties van collega's

Dit artikel is gepubliceerd in het GGNet magazine 2021 - 2022