Marijke blogt: betaald werk en eigenwaarde

Is het raar dat ik als vrouw betaald werk nodig heb voor mijn eigenwaarde?

Ik krijg regelmatig de vraag: waarom ben je weer betaald gaan werken? Je hebt het financieel toch niet nodig?

Ik voel een onderliggend verwijt: betaald werk gaat ten koste van mijn vrijwilligerswerk en aandacht voor mensen die aandacht kunnen gebruiken. Dat is waar. Het klinkt haast egoïstisch om betaald werk te willen als je het financieel niet nodig hebt. Bovendien kost het een hoop vrije tijd. En moet ik de nodige angsten overwinnen zoals in mijn blog ‘Ik ben een held’ heb beschreven.

Toch vind ik het ontzettend fijn om betaald te werken. Als het dan niet om het geld is, waarom dan wel?

Het antwoord luidt: omdat ik me dan ‘iemand’ voel. Een competent en gewaardeerd iemand. Iemand met een e-mailadres met een bedrijfsnaam erin. Een laptop en smartphone van de zaak. Een goed bureau en een goede stoel. Collega’s die professioneel gekleed gaan, zodat ik ook een beetje mijn best moet doen om er leuk uit te zien. Er wordt (hybride) gewerkt met de nieuwste technologie die ik mij eigen moet maken en dat lukt. Ik krijg te maken met nieuwe ontwikkelingen op mijn vakgebied en overleg daarover op mijn eigen niveau. Ik heb regelmaat in het leven – ik voel weer echt dat het ‘weekend’ is. En aan het eind van de maand wordt er ook nog een leuk bedrag op de rekening gestort. Het gaat mij niet om het geld maar wel om de boodschap: jouw capaciteiten zijn ons wat waard.

Als moeder en/of vrijwilliger voel ik me niet ‘iemand.’ Als moeder zonder betaald werk (in die tijd waren part-time werken en kinderopvang nog vrij onbekende verschijnselen) voelde ik me afschreven, niet meer meetellend in de maatschappij. Ik voelde me eenzaam en de wereld was klein: mijn huis en heen en weer naar de supermarkt en de speelplaats. Hoe lief ik mijn kind ook vond, ik voelde me ontzettend incompetent als moeder. Nooit wist ik zeker of ik het wel goed deed (of beter: eigenlijk wist ik altijd dat ik het niet goed deed. Ik wist alleen niet dat dat mede door autisme kwam). Ik werd er letterlijk zwaar depressief van. Nooit was de rouw om het verlies van mijn betaalde baan onderwerp van gesprek bij mijn herstel. Het moederschap is immers het mooiste wat je als vrouw kan overkomen? In ieder geval: dat vond een mede-patiënte van gelijke leeftijd en opleiding; zij vond juist dat ze ‘niemand’ was zolang ze geen kinderen had. Het is kennelijk niet voor iedereen hetzelfde, misschien ben ik wel een uitzondering.

In mijn vrijwilligerswerk voel ik mij wel competent en ook wel gewaardeerd. Maar een laptop en een telefoon word je geacht zelf mee te brengen en een goed bureau met een goede stoel zitten er niet in: allemaal oude jaren-70-meuk. Het toilet stamt uit het jaar 0. Voor de nieuwste technologische ontwikkelingen heeft men zeker geen geld, als men er überhaupt al van gehoord heeft en begrijpt waar het over gaat. Vrijwilligerswerk is vaak ook niet van het hoogste niveau: je mag de professionals assisteren. En vrijwilligerswerk heeft in mijn ervaring ook een sterke neiging tot ‘je geeft ze een vinger en ze nemen je hele hand.’ Men vindt het eigenlijk behoorlijk vanzelfsprekend dat je ook dat extra taakje er nog even bij doet. Voor het feit dat ik nu echt uitdrukkelijk nee zeg tegen extra taken, is niet altijd begrip. Ik heb het toch financieel niet nodig?

Terwijl ik het moederschap en vrijwilligerswerk wél heel respectabele en nuttige rollen vind. Moeders en vrijwilligers dragen echt wat bij aan de maatschappij, misschien wel meer dan betaald werk.

Maar het maatschappelijk nut van moederschap en vrijwilligers is voor mij persoonlijk kennelijk niet voldoende. Sinds ik betaald werk heb, voel ik meer zelfwaardering en is mijn stemming beter. Is het raar dat ik mij ‘niemand’ voel als moeder en vrijwilliger en ineens ‘iemand’ als ik betaald werk heb? Is het raar dat mijn zelfwaardering afhangt van betaald werk?

Of zit daar misschien ook nog een sekse-aspect aan: is dat voor vrouwen wel raar en voor mannen heel vanzelfsprekend? En daaruit volgend: wordt er in de psychiatrie bij vrouwen wel gevraagd naar de betekenis van betaald werk en het verlies daarvan? En is het bij vrouwen wel net zo vanzelfsprekend dat ingezet wordt op het krijgen en houden van betaald werk als bij mannen bij het herstel van psychische klachten?

Wilt u reageren op deze blog naar Marijke ? Mail naar ggnetblogger@gmail.com